استادان نامدار گسترهی شهرسازی و معماری در واکنش گروهی به فاجعهی انسانی «فروریزش ساختمان پلاسکو»، این رخداد تلخ و بهتآور در پایتخت را تاوان بیتوجهی همهی مسئولان و سیاستگذارانِ شهری به «خلأ حلقهی پنجم در نظام ساختوساز ایران» اعلام کردند و خواستار اقدام ضربتی نهادهای مسئول برای بهکارگیریِ الگوی جهانی «حفظ ایمنیِ حداقلی ساختمانهای قدیمی در تهران» شدند.
آنچه باعث شد آتشسوزی مقطعی در یکی از طبقات برج پلاسکو، به سرایت حریق در کل ساختمان و فروریزش عمودی کل سازه منجر شود، برخلاف تصور «پایان عمر طبیعی سازه پلاسکو»، از «عدم رسیدگی دورهای به ساختمان» و «غفلت از انجام منظم اقدامات جامع برای سرویس و تعمیرات اساسی» نشات میگیرد. اگر چه مقررات ملی ساختمان در قالب یک مبحث (مبحث ۲۲)، ضوابط مربوط به مراقبت و نگهداری از ساختمان را برای سازندهها و بهرهبرداران ساختمانی تعیین کرده است اما ضعف ابزاری نهادها و دستگاههای مسوول تنظیم بازار ساختوساز و کوتاهی مسوولان نظارتی در پیگیری حسن اجرای مقررات ملی، باعث شده در حال حاضر حداقل ۳۰۰۰ ساختمان قدیمی و نوساز (عمدتا بلندمرتبهها)، به خطر بزرگتر از پلاسکو، برای شهر تبدیل شوند و پایتخت را از بابت آتشسوزی گسترده و حوادث ثانویه پس از آن تهدید کنند. بررسیها از آنچه اساتید شهرسازی و معماری بهعنوان راهکار ضربتی برای مهار این تهدید ارائه کردهاند، نشان میدهد در حال حاضر معادله «آتشسوزی سراسری ناشی از حریق در ساختمانهای ناایمن و در عین حال مستعد اشتعال»، یک راهکار فوری، موثر و سریعالوصول دارد و آن، «اجبار مالکان و بهرهبرداران به انجام دورههای سرویس و نگهداری» است. این راهکار، باید بعد از چکاپ کارشناسی ساختمانهای پرخطر موجود در تهران از سوی کارشناسان سازمان آتشنشانی انجام شود. در عین حال طرح خروج انبارها و کارگاههای تولیدی به عنوان نسخه پایدار مقاومسازی تهران در برابر حوادث نیز مطرح است. برجها و ساختمانهایی که در مناطق فرسوده و مرکزی شهر تهران بهصورت رسمی یا غیررسمی (تغییر کاربری) به محل انبار کالاهای قابل اشتعال یا تولید کارگاهی تبدیل شدهاند، باید در اولویت این اقدام ضربتی قرار گیرند. جرییات بیشتر در این زمینه را در گزارش «پاسخ معادلهی آتش در پایتخت» در بخش «گزارشها»ی iiiwe بخوانید.
|